Deze maand een tamelijk ongewoon model dat op een akker in de omgeving van Gouda gevonden is. De pijp heeft een trechtervormige ketel zonder hiel. Deze zogenaamde rondbodempijp is bijzonder vanwege de weinig voorkomende decoratie van zes vlakken rondom de ketel. Rond de ketelopening is een radering aangebracht. Aan de onderzijde is het merk 6 gekroond gestempeld. De pijp is gemaakt in Gouda door Cornelis Dircksz. Poorens, die werkzaam was in de periode 1704-1758. De pijp zal gemaakt zijn in de periode 1710-1730.
Literatuur :
Merken en Merkenrecht van de pijpmakers in Gouda, D.H. Duco, Pijpenkabinet, ISBN 90-70849-21-6
This month a very unusual clay pipe, found on a field near Gouda. The funnel shaped bowl is without a heel. This so called 'round bottom pipe' is special because of the rare decoration in the form of six flat planes on the bowl.
The bowl's rim has been trimmed. The maker's mark on the bottom is 'crowned six', a mark that has been used in Gouda between 1704 and 1839 by various pipe makers. This pipe was made by Cornelis Dircksz. Poorens, who was active and carried the mark between 1704 and 1758. This pipe can be dated between 1710 and 1730.
Literature :
Merken en Merkenrecht van de pijpmakers in Gouda, D.H. Duco, Pijpenkabinet, ISBN 90-70849-21-6
Op het eerste gezicht lijkt dit een veel voorkomende ovale pijp met op de linkerzijde van de ketel, tussen bloemtakjes, een gekroonde vis boven vier golfjes en aan de bovenzijde ‘GOUDA’. Deze pijp is echter afwijkend vanwege de cijfers 2 en 4 die aan weerszijden van de kroon staan en samen het pijpenmakersmerk 24 gekroond vormen. Op de rechterzijde van de ketel staat dit merk nogmaals afgebeeld. De pijp heeft aan weerszijden van de hiel een Gouds wapenschild met daarboven een ‘S’ van ‘slegte’ ofwel gewone. De pijp is gemaakt in de periode 1740-1770 door Gouwenaar Huijbert Lorjier (werkzaam 1731-1766) of zijn weduwe (1766-1772). Vindplaats Reeuwijk.
Literatuur:
D.H. Duco, Merken en merkenrecht van de pijpenmakers in Gouda. Amsterdam 2003.
On first sight this clay pipe looks like a 'regular', often found oval shaped pipe with a characteristic 'crowned fish' with 4 waves below. In addition this version has leaves and the text 'GOUDA'. The uniqueness is found in the digits '2' and '4' which are found on the left and right sides of the crown and together form the pipemakersmark '24 crowned'. On the rightside of the bowl this mark is placed as well. On both sides of the heel we find the coat of arms of the city Gouda, with the letter 'S' added, of the word 'slegte', meaning 'common'. This pipe was made between 1740 and 1770 by the Gouda pipemaker Huijbert Lorjier (active between 1731 and 1766) or his widow (1766-1772). This pipe was found in Reeuwijk.
Literature:
D.H. Duco, Merken en merkenrecht van de pijpenmakers in Gouda. Amsterdam 2003.
In het Jaarboek 2016 van de PKN ‘Stichting Onderzoek Historische Tabakspijpen’ verscheen een artikel over een fraai vormgegeven complete pijp met de afbeelding van stadhouder-koning Willem III (1650–1702). Daarnaast worden een klein aantal andere pijpen met zijn portret besproken, waaronder een met de hand gemodelleerd exemplaar dat ooit in Edam is gevonden.
Onlangs is op een akker vlak buiten Gouda een vrijwel gelijk exemplaar gevonden en gemeld bij de redactie. De tabaksketel is completer dan die uit Edam maar helaas sterk versleten door de zuurhoudende grond. Op deze nieuwe vondst zijn de handmatige, diep gegraveerde lijnen van de haarlokken te zien. De pijp heeft, evenals die uit Edam, geen merk en geen oogje aan de onderzijde van de ketel.
De complete pijp die in het Jaarboek is besproken heeft een hoogte van 91mm. De pijp uit Edam 52mm en de onlangs gevonden pijp is 49mm hoog. De hoogte is bij alle pijpen gemeten vanaf de hoek hiel/steel tot het midden van de ketelrand. Ter vergelijking, een standaard tabakspijp uit deze periode heeft een hoogte van ongeveer 38mm.
Datering 1689-1710.
Literatuur: Bert van der Lingen en Ron de Haan, ‘Een vorstelijke vondst: Koning-stadhouder Willem III van Oranje’, in: Jaarboek 2016 van de PKN ‘Stichting Onderzoek Historische Tabakspijpen’ p.9-14.
Recently, an article was published in the 2016 PKN Yearbook, about a very special claypipe depicting King William III (1650-1702). In this article a few other, similar pipes with his image are being described, amongst which a handmodelled version found in the dutch city of Edam.
Recently, in a field just outside Gouda, an almost identical pipe was found an brought to our attention. The bowl is more complete then the one found in Edam, but unfortunately highly degraded by the acid soil.
This new pipe is a very welcome find as it shows the manual, deeply engraved lines of William's hair. Like the one found in Edam, this one does neither have a makers mark nor an eyelet at the bottom of the bowl.
De complete pipe which is described in the Yearbook has a height of 91 mm. The Edam pipe measures 52 mm and this recently found specimen has a height of 49 mm. Height has been measured from the corner of the heel/stem to the middle of the bowl's rim. For reference, a standard clay tobaccopipe in this period would have measured approximately 38 mm
This unique find dates to approximately 1689-1710.
Literatuur: Bert van der Lingen en Ron de Haan, ‘Een vorstelijke vondst: Koning-stadhouder Willem III van Oranje’, in: Jaarboek 2016 van de PKN ‘Stichting Onderzoek Historische Tabakspijpen’ p.9-14.
Deze maand is het 445 jaar geleden dat de watergeuzen Den Briel veroverden. Een mooie gelegenheid om een fraaie koperen persvorm te laten zien waarin pijpen werden gemaakt ter gelegenheid van de 300-jarige herdenking van dit feest in 1872. De rechter helft van de vorm is waarschijnlijk verloren gegaan.
Op 1 april 1572 bestormden de watergeuzen Den Briel (nu Brielle) en veroverden het stadje op het daar gelegerde Spaanse garnizoen. De stad werd opgeëist voor de gevluchte prins Willem van Oranje, die tot 1567 stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht was. Den Briel werd hiermee de eerste stad waar de opstandelingen de dienst uitmaakten. Alva, de Spaanse generaal en landvoogd van de Nederlanden, onderschatte de inname. Zijn bewind leidde spoedig tot een verheviging van de opstand die zich verder uitbreidde over de Habsburgse Nederlanden en uiteindelijk tot het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zou leiden.
De inname van Den Briel is een van de bekendste gebeurtenissen van de Tachtigjarige Oorlog in Nederland.
Ter gelegenheid van de 300-jarige herdenking in 1872 brachten een aantal Goudse fabrikanten tabakspijpen op de markt. De hier afgebeelde linker helft van een koperen persvorm is van een nog onbekende Goudse fabrikant. De pijp heeft een zogenaamde hoorn ketel met een licht gebogen steel. Op de linkerzijde is te zien hoe de watergeuzen de poort bestormen. Onder de afbeelding staat: BRIELLE 1 APRIL 1572. Op de vormnaden zijn eikenblaadjes gegraveerd.
Er zijn pijpen als bodemvondst bekend die in de hier afgebeelde persvorm blijken te zijn gemaakt. Hierdoor weten we dat op de rechterzijde van de pijp de scheepsvloot van de watergeuzen is afgebeeld met de tekst: 300 JARIG BESTAAN VAN NEERLANDS VRIJHEID.
Persvorm collectie Bert van der Lingen.
Voor deze en meer verschillende Brielle pijpen zie de website https://www.claypipes.nl/19e-eeuw/hoorn-modellen/
This month, it has been exactly 445 year ago that the Dutch calvinist, 'privateer' army called 'De Watergeuzen' (English ; 'Sea Beggars') captured the city of Den Briel, and freed it from Spanish occupation. In order to commemorate this major Dutch historic event, in 1872 this copper pipe mould was made celebration the liberation of Den Briel. Unfortunately only the 'left' part of the mould was kept.
On April 1st, 1572, the 'Sea Beggars' stormed Den Briel (now 'Brielle') and drove out the occupying Spanish garrison. The city was claimed on behalf of Prince William of Orange, the voivode in exile of Holland, Sealand and Utrecht. Den Briel became the first 'liberated' city. Alva, the Spanish commander and regent of the Netherlands, underestimated the significance of Brielle's liberation. His reign soon lead to an increase in dutch resistance. The 'liberation' of Den Briel set in motion a chain of events that lead to more and more towns being liberated in the following years, and eventually to the establishment of the 'Republic of the 7 united Netherlands'.
The liberation of Den Briel is one of the most well known events of the 80 year war in the Netherlands.
In 1872, various pipe manufacturers from Gouda designed pipes to commemorate this event. This mould is from an unfortunately unknown manufacturer. The pipe has a 'horn' shape with a slightly curved stem. On the left side we see how the 'Sea Beggars' are storming the city gate. Below the image it says ; 'BRIELLE 1 APRIL 1572'. On the mould's edges, small oak leaves are engraved.
As various pipes have been found with this image, we know that the other side of the mould will have shown the war fleet of the Sea Beggars and the text ; 300 JARIG BESTAAN VAN NEERLANDS VRIJHEID ('300 year dutch freedom')
Mould : collection Bert van der Lingen.
Pipe bowl and other 'Brielle' pipes at : https://www.claypipes.nl/19e-eeuw/hoorn-modellen/
Deze maand een zwaar gerookte pijp uit het eerste kwart van de 18e eeuw. Op de linkerzijde is Bacchus afgebeeld, de Romeinse god van de wijn, roes en van de dronkenschap. Bacchus zit hier op een wijnvat en heeft een wijnglas in zijn opgeheven rechterhand. Op de rechterzijde van de pijp staat Vrouwe Fortuna, de Romeinse godin van het toeval en het geluk, op een wereldbol. Op beide vormnaden is een dubbele rij met stippen aangebracht.
Vindplaats Delft. Productieplaats onbekend. Datering 1700-1730. Collectie Steven van Haaren.
This month, an extensively smoked pipe made in the first quarter of the 18th century. On the left side of the bowl, Bacchus is depicted, the Roman god of wine, joy and intoxication. Bacchus is sitting on a wine barrel and raises a wineglass with his righthand.
On the right side of the bowl, we can see the Roman goddess of fortune and personification of luck, Fortuna. She is standing on a globe. Both seams of the mould show double rows of dots.
The pipe was found in the city of Delft, but it is unknown where it has been produced. Estimated between 1700-1730, collection Steven van Haaren.
Deze maand een (oorspronkelijk) korte groffe pijp met het zijmerk MVA boven een sierlijk open rijtuig op vier wielen. Boven de voorwielen zien we gekrulde ornamenten. Op de vormnaden zijn met een kam schuine streepjes aangebracht. De vindplaats van deze pijp is niet bekend. Indertijd zijn een tweetal varianten van deze pijp in Gorinchem gevonden en als zodanig geclassificeerd als mogelijk Gorinchems product. Datering 1760-1800. Collectie Steven van Haaren.
Literatuur: J. van der Meulen, J.P. Brinkerink en P. von Hout, Tabakspijpennijverheid in Gorinchem. PKN, Leiden, 1992, p.115, nrs. 10 en 11.
This month, an originally short, so called 'groffe' ('plain') claypipe with the initials MVA above an elegant carriage or coach on four wheels. Above the front wheels curled ornaments are sculpted. On the mould joint on the bowl, a comb was used to 'smoothen' the mould seems. It is unclear where this pipe has been manufactured and by whom. In the 1990's, two variations of this pipe were found in the city of Gorinchem an therefore classified as a local product. It was made between 1760 and 1800. Collection of Steven van Haaren.
Literature: J. van der Meulen, J.P. Brinkerink en P. von Hout, Tabakspijpennijverheid in Gorinchem. PKN, Leiden, 1992, p.115, nrs. 10 en 11.
In 1798 werd in Grünstadt (Duitsland) de voorloper van de Bordollo firma opgericht. Daar werd vooral aardewerk en porselein geproduceerd. In 1838 begon de productie van pijpen en vanaf de jaren tachtig van de 19e eeuw werden pijpen van Bordollo in Nederland ingevoerd. De eerste pijpen van Bordollo waren vermoedelijk gekaste pijpen. Een steeltje dat bij Saarbrücken gevonden is met de tekst: 'Ecume de Grünstadt SF' wijst daarop. Pas toen de gegoten pijp door Bordollo werd ontwikkeld werden meer en meer pijpen in Nederland ingevoerd. Deze invoer gebeurde door meerdere Nederlandse firma's en vanaf 1898 vooral door van der Want en Barras (later Hollandia) in Gouda. Hollandia had in zijn eerste catalogi van 1900 en 1905 veel Bordollo pijpen staan. Al spoedig begon deze firma zelf gegoten pijpen te maken en deze namaak van de Bordollo pijp is een van de initiatieven die geleid hebben tot de productie van de gegoten pijp in meerdere fabrieken in Nederland. Na de eerste Wereldoorlog werden geen pijpen van Bordollo meer ingevoerd.
De afgebeelde pijp staat ook in de catalogus van Bordollo van 1908 (pagina 25, model 97) en lijkt een Romeinse soldaat voor te stellen.
Klik hier voor Bordollo's catalogus en veel andere catalogi.
Meer lezen:
-Ruud Stam, 2015: The export of clay pipes to the Netherlands from the German firms Gebrüder Bordollo and Jacobi, Adler & Co. Journal of the Académie Internationale de la Pipe 8, p. 89-101.
- Fred Tijmstra, 1986. Bordollo-pijpen uit Grünstadt. PKN 9 (33), p. 13-23.
In 1798, a company was established in Grünstadt (Germany) which would later become the Bordollo factory. Initially, it produced mainly pottery and porcelain products. In 1838 it started with the production of pipes but it took until the 1880's before the Bordollo pipes were introduced on larger scale to the Netherlands. The first pipes Bordollo made were most likely classic moulded types. Witness of that is a stem fragment found in Saarbrücken with the text 'Ecume de Grünstadt SF'. Only when the so called 'slip cast' pipe was developed by Bordollo, they started their export to the Netherlands. Various Dutch companies imported their pipes and from 1898 the main importer became the Gouda based company Van der Want en Barras (later 'Hollandia'). The first catalogues of Hollandia (1900-1905) showed many Bordollo manufacured pipes.
Soon, Holandia started making their own slip casted pipes and these 'copies' of the Bordollo models were one of the initiatives that lead to an increase in the popularity and production of the slip casted pipe by multiple Dutch pipe factories. After the first world war, the import of Bordollo pipes basically came to a halt.
This pipe of the month is also shown in Bordollo's catalogue from 1908 (page 25, model 97) and seems to represent a Roman soldier.
Read more :
-Ruud Stam, 2015: The export of clay pipes to the Netherlands from the German firms Gebrüder Bordollo and Jacobi, Adler & Co. Journal of the Académie Internationale de la Pipe 8, p. 89-101.
- Fred Tijmstra, 1986. Bordollo-pijpen uit Grünstadt. PKN 9 (33), p. 13-23.
Deze maand een opvallende trechtervormige pijp zonder hiel met daarop de afbeelding van een gezicht met muts, snor en baardje dat naar de roker toe gericht is.
Al in de vroege 17e eeuw was een dergelijke vorm van figurale versiering populair getuige de vele varianten van zogenaamde ‘Jonas’ pijpen die we uit die periode kennen. In de loop van de 18e eeuw ontstond een variant die we ‘huzaar’ of ‘turk’ noemen. De ketel werd groter, het naar de roker toe gerichte gezicht met snor en sik of baardje bleef, maar werd vaak voorzien van muts of hoofddeksel en oorringen. De meeste van deze pijpen kennen we vooral uit Gouda, Alphen en bijvoorbeeld Gorinchem.
De hier afgebeelde pijp die overigens niet gemerkt is, past in die categorie maar vertoont een aantal principiële verschillen met wat we uit eerder genoemde plaatsen kennen. De kop is langgerekt (5.2 cm) en smal (2 cm) en de gravering van het gezicht is opvallend eenvoudig uitgevoerd. Het gebrek aan detail en verfijning van ogen, wangen, oren en muts is opvallend.
Dit in tegenstelling tot de gladde oppervlakken van de pijp welke uitzonderlijk nauwgezet geglaasd zijn, op een zelfde wijze als we bij veel Duitse beker-en trechtermodellen uit de 18e eeuw zien. Er is opvallend veel aandacht besteed aan een verfijnde afwerking van de pijp nadat hij uit de persvorm kwam. Aan weerszijden is laag op de ketel een bloem versiering aangebracht.
Deze pijp is in de omgeving van Den Haag gevonden en stamt waarschijnlijk uit de periode 1750-1800, mogelijk gemaakt in Duitsland.
- Collectie EK
This month a remarkable funnel shaped pipe without a heel, decorated with a face with cap or turban, moustache and goatee looking at the smoker.
These type of decorations were amongst the first popular decorations in the 17th century : witness the many variations of ‘Jonas’ of ‘Jonah’ pipes from that period. During the 18th century, a variation developed which we now call ‘hussar’ or ‘turk’. The bowl became larger, the face with moustache and goatee or beard pointed at the smoker remained but a turban or cap and earrings were added. Most of these pipes came from Gouda, Alpen and Gorinchem.
The displayed pipe, which bears no makers marks, fits that category but has several principal differences compared to the ones from the mentioned production centres. The bowl is tall and narrow (5.2 cm x 2 cm), and the engraving is remarkably simple. It shows a striking simplicity and lack of refinement when looking at eyes, cheeks, ears and turban. On the other hand, the smooth surfaces of the pipe have been extremely cared for, after taking the pipe from the mould, utmost attention has been placed to accurately glazing it. This we see on a regular basis with many German cup- and funnel shaped pipes from the 18th century. On both sides of the lower bowl, a flower with stem and leaves is engraved.
This pipe was found near the city of The Hague and probably originates from Germany, dated around 1750-1800.
- Collection EK
De pijp links is een product uit Gouda, de pijp geheel rechts is een typerend product voor Gorinchem. Wat duidelijk opvalt is het verschil in afmetingen en vooral kwaliteit van de gravering. Op de foto niet zo goed zichtbaar ; de middelste pijp is met uiterste precisie en toewijding geglaasd !
The pipe on the left was made in Gouda, the one on the right in Gorinchem. The difference in size and quality of the engraving is clearly visible. Not so visible on the image but clearly on the bowl is the ultra high level of finishing of our featured pipe !
Deze maand aandacht voor een bodemvondst van engelse origine. Dit pijpje zal omstreeks het midden van de 18e eeuw in Engeland gemaakt zijn. Op weerszijden van de voor Engelse pijpen uit deze periode zo kenmerkende stevig uitstekende hiel zien we horizontaal de letters I en I.
In de periode waarin deze pijp gemaakt is waren er vooral in Londen diverse pijpmakers actief met deze initialen. De meest waarschijnlijke maker zal John Jarman zijn die tussen 1732 en 1749 actief was (1).
Opvallend is ook de rechte snijfilt in vergelijking met de Nederlandse kleipijpen : de bovenkant van de ketel is recht afgesneden en niet afgerond ('gebotterd').
Op de ketel naar de roker toegericht zien we een afbeelding van een veren kroon met een drietal grote veren.
Deze "Prince of Wales Feathers" vormen het wapen van Wales ; 3 witte struisvogel veren boven een gouden kroon. In het wapen zelf ook de tekst 'Ich Dien'. Omtrent de herkomst doen verschillende verhalen de ronde. De meest aardige wellicht is dat de kroon en veren in 1346 in de Slag om Crecy door Edward III op prins John I van Bohemen werden buitgemaakt, na diens nederlaag. Dat verklaart de twee duitse woorden in het wapen, die door de jaren heel toch wel voor de nodige discussie in Engeland hebben gezorgd.
De benaming 'de veren van de Prince of Wales' is enigszins misplaatst (2) omdat op het moment dat Edward III zich het wapen toe-eigende was hij nog een Prince of Wales maar 'Duke of Cornwall' (de titel die de eerste erfgenaam van de Prince of Wales bij geboorte krijgt). De titel 'Prince of Wales' moet vervolgens later expliciet toegewezen worden aangezien deze bij dood of opvolging eerst aan de 'kroon' toevalt, welke vervolgens beschikt.
Referenties :
(1) David Higgens (persoonlijk commentaar 2017)
(2) Clay Pipes bearing the Prince of Wales feathers, Richard Le Cheminant, 1981, BAR pgs 92-101
- Collectie EK.
This month a find in dutch soil of a pipe of English origin. This pipe is probably made around the middle of the 18th century in England. On both sides of the characteristic 'pointy' heel, we can see the letters I and I, horizontally placed.
During the period when this pipe was made, various pipemakers were active in mainly London using these initials. Most probably the maker of this pipe will be John Jarman who was active between 1732 and 1749 (1).
Also remarkable is the 'straight' trim or cut of the bowls rim. Where Dutch pipes were generally 'smoothed' or 'bottered' to round the bowls rim, English pipes often show a straight cut without any additional 'bowl rounding' effort.
On the bowl, towards the smoker, we see a feathered crown with three large feathers. This depicts the 'Prince of Wales Feathers', which represent the Welsh crest : three white ostrich feathers in a golden crown. On both sides of the crown we see the texts 'Ich Dien'. Several stories surround the origin of the crest. The most referable will be the one that describes how the crown and feathers were captured from Prince John I of Bohemia, by Edward III after the battle of Crecy (1346). This also explains the german language in the crest, which have spiked quite some controversy over time.
Technically the naming 'feathers of the Prince of Wales' is not entirely correct (2) as at the moment that Edward III captured the crown and crest, he was 'Duke of Cornwall', and not 'Prince of Wales' as this title is not automatically passed on by death of birth, but first passed to 'the crown', which then appoints the new 'Prince' .
References :
(1) David Higgins personal comment 2017
(2) Clay Pipes bearing the Prince of Wales feathers, Richatd Le Cheminant, 1981, BAR pgs 92-101
- Collection EK
Ter vergelijking links een zogenaamde 'kromkop' van Nederlandse makelij uit ongeveer dezelfde periode, bedoeld voor de engelse markt met de teksten 'Honi Soit Qui Mal Y Pense' en 'God Bles the King'
For comparison, on the left a socalled 'kromkop' model from roughly the same period, made in Gouda during the same period for export to the United Kingdom. This bowl has the texts : 'Honi Soit Qui Mal Y Pense' and 'God Bles the King'.
Het Metalen kruis 1830-1831 is een Nederlandse medaille die in 1831 is toegekend aan diegenen die in de zogenaamde '10 daagse veldtocht', een poging van Koning Willem I om met zijn leger de Belgische revolutie te onderdrukken.
Op 12 september 1831 is bij Koninklijk besluit aangenomen dat een ieder die in de militaire operaties tegen de Belgen in 1830 en 1831 actief was geweest een aandenken kreeg in de vorm van een metalen kruis. Deze bronzen kruizen waren gemaakt van wapens die in de Slag om Hasselt op 8 augustus 1831 veroverd waren.
Het kruis heeft een viertal armen met een gekroonde W omringt door een guirlande. Op de andere zijde is dezelfde guirlande afgebeeld met de jaartallen 1830 en 1831. In de verschillende armen van het kruis lezen we de tekst 'TROUW AAN KONING EN VADERLAND'.
Gedurende de tweede helft van de 19e eeuw zijn er in Gouda door diverse producenten pijpen gemaakt ter herdenking van de tien daagse veldtocht. Verschillende modellen en variaties zijn bekend en de meeste van hen lijken te zijn gemaakt tussen ca 1856 en 1881 ter gelegenheid van het 25 jarig, resp. 50 jarig jubileum van deze gebeurtenis.
De pijp van deze maand is een rondbodem met lobben, gemaakt door een onbekende maker. De ketel bevat de afbeelding van een medaille met een gekroonde W op de linkerzijde, en een afbeelding van dezelfde medaille maar dan met de jaartallen 1830 en 1831 op re rechterzijde. Op een tekstlint tegen de bovenrand van de ketel lezen we 'TROUW AAN KONING EN VADERLAND'
In het recent verschenen nieuwe 'Journal of the Academie Internationale de la Pipe', volume 9, 2016, is een uitgebreid artikel van Bert van der Lingen opgenomen waarin meer gedetailleerde informatie over de historie van deze en ook andere pijpen met hetzelfde thema.
Referenties :
(1) Clay tobacco pipes and songs related to the Metal Cross of 1831 - Bert van der Lingen, JAIP vol 9, 2016
- Collectie EK.
The Metal Cross 1830-1831 is a Dutch medal which was awarded in 1831 to those who had participated in the so called ‘Ten Days Campaign’, an attempt by the Dutch king Willem I to suppress the Belgian revolution by force of arms.
It was decided on September 12th, 1831 by Royal Decree that whomever had participated in the military operations against the Belgians in 1830 and 1831 would receive a remembrance in the form of a Metal Cross. These bronze crosses were made from weapons captured in the Battle of Hasselt on August 8th, 1831.
It is a four-armed cross with a crowned W in a garland. The reverse side has the same garland but with the years 1830 and 1831 mentioned. In the arms of the cross the text TROUW AAN KONING EN VADERLAND (Loyalty to King and Fatherland).
In the second half of the nineteenth century several Gouda pipe makers produced pipes to commemorate the Ten Days Campaign. Multiple models and variations are known and most of these pipes seems to have been made around 1856 and 1881 on the occasion of the 25th and 50th anniversaries.
The pipe of this month is a heelless model with lobes, made by an unknown Gouda pipemaker. The bowl has a medal with a crowned W on the left side and a Metal Cross with 1830 and 1831 on the right. On a ribbon below the rim of the bowl we read ‘TROUW AAN KONING EN VADERLAND’.
In the Journal of the Academie Internationale de la Pipe, volume 9, 2016, a detailed article by Bert van der Lingen address more detail and different models that were made with the same theme.
References :
(1) Clay tobacco pipes and songs related to the Metal Cross of 1831 - Bert van der Lingen, JAIP vol 9, 2016
- Collection EK
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) bleef Nederland neutraal. Toch heeft de oorlog grote invloed gehad op ons land. Een groot aantal Nederlandse mannen was in deze periode gemobiliseerd en er verbleven honderdduizenden vluchtelingen uit België in Nederland. Een van deze vluchtelingen was Raijmond Comhaire uit Spa die in kamp Zeist verbleef en later naar Elisabethdorp te Amersfoort vertrok.
Deze handgemaakte pijp van een grove roodbakkende klei draagt de naam Comhaire, de plaatsnaam Zeist en het jaartal 1918. De klei is waarschijnlijk dezelfde als de klei die we in de steenindustrie vinden bij de fabricage van bakstenen. Comhaire maakte deze pijp vrijwel zeker zelf tijdens zijn verblijf in Zeist.
Meer over deze pijp in het artikel ‘Raijmond Théodore Comhaire, een Belgische militair in Zeist, 1918’ (Bert van der Lingen) in het binnenkort te verschijnen Jaarboek 2017 van de Stichting Onderzoek Historische Tabakspijpen.
During the First World War (1914-1918) The Netherlands were neutral. However, the war did have it's impact on our country. A large number of Dutch men was called under arms during these years, and several hundreds of thousands Belgium people found refuge in the Netherlands.
One of these refugees was Raijmond Comhaire from the city of Spa, who stayed in a refugee camp in Zeist, and moved to Elisabethdorp in the town of Amersfoort later.
This handmade pipe of ordinary, red baked clay carries the name 'Comhaire', de name 'Zeist' and the year '1918'. The clay is probably the same as is commonly used in the brick industry for making house and road bricks. This pipe can only have been made by Comhaire during his stay in the camp Zeist.
More about this pipe in the article 'Raijmond Theodore Comhaire, a Belgian soldier in Zeist, 1918' (Bert van der Lingen) in the soon to be published Yearbook 2017 by the Stichting Onderzoek Historische Tabakspijpen ('Society for Research of Historic Tobaccopipes').
Deze maand een tabakspijp met een trechtervorm model waarop een staande koning met rijksappel en zwaard boven een lelie. Bovenlangs staat (slecht leesbaar) de afkorting C 3 K V S. Op de rechterzijde staat het gekroonde wapen van Delft boven de initialen TDV. De steel is versierd met bladerranken. De pijp is gemaakt in Gouda, circa 1700-1730. Collectie Ruud Stam.
This month a clay pipe with a decoration of a King, standing with a globe and sword above a 'fleur de lis'.
At the top of the bowl, we can barely read 3 K V S. On the right side of the bowl we see the Crest of the city of Delft. The stem is decorated with flowers. This clay pipe was made in Gouda, between approx. 1700 and 1730. Collection Ruud Stam