Pijp van de maand december
Deze maand aandacht voor een relatief onbekende pijp die door de firma Goedewaagen in Gouda gemaakt is in laatste jaren van de 19e eeuw. Op de ketel aan de linkerzijde is het borstbeeld van een man afgebeeld met daaronder de tekst ‘Cleveland’. Op de rechterzijde een lint met daarin de tekst ‘Pluribus Unum’, en een afbeelding van het grootzegel van de Verenigde Staten boven een stoomlocomotief. De pijp heeft het hielmerk IWI dat tussen 1867 en 1960 in gebruik was bij de verschillende firma’s Goedewaagen.
Het grootzegel bestaat uit een zeearend met gespreide vleugels boven een wapenschild met de afbeelding van de Amerikaanse vlag. De adelaar heeft in zijn ene klauw een bundel pijlen en in de andere een lauriertak. (E) Pluribus Unum is het motto van de Verenigde Staten dat letterlijk vertaald ‘uit velen één’ betekent.
Grover Cleveland was de 22e en 24e president van de Verenigde Staten, zijn eerste termijn was tussen 1885 en 1889 en zijn tweede tussen 1893 en 1897. Het begin van deze tweede termijn viel samen met dat bekend staat als de ‘paniek van 1893’, een periode van grote economische depressie in de Verenigde Staten die enorme gevolgen had. De aandelenmarkten gingen onderuit, talloze banken en bedrijven gingen failliet en de werkeloosheid steeg in sommige streken tot 30-40%. Een van de grote bedrijven die ook in zwaar weer kwam was de ‘Pullman Palace Car company’ in Chicago een grote fabrikant van treinen en treinwagons. Het bedrijf zag zich door de slechte economie gedwongen om meer dan 2.000 werknemers te ontslaan en voor alle overgebleven werknemers het loon met maar liefst 25% te verlagen, waardoor zij niet of nauwelijks meer in hun levensonderhoud konden voorzien. Werknemers die vervolgens hun beklag hierover deden werden op staande voet ontslagen. Op 11 mei 1894 brak er een staking uit die in eerste instantie op grote sympathie kon rekenen vanuit de rest van de bevolking en met name bij de werknemers van de spoorwegen. Deze steunden de Pullman arbeiders door geen Pullman wagons meer te koppelen of te ontkoppelen en in de daaropvolgende weken kwam het nationale spoornet plat te liggen. Het gevolg hiervan was dat de nationale handel feitelijk tot stilstand kwam want het spoornet vormde het voornaamste transport en ook communicatiemiddel, met name de post was volledig afhankelijk van de trein. De staking was intussen naar 27 staten uitgebreid, ruim 250.000 arbeiders hadden het werk neergelegd en de toch al slechte economie kwam feitelijk tot stilstand zonder transport.
Dit alles ging gepaard met veel en vooral gewelddadige rellen die tussen 4 en 6 juli hun hoogtepunt bereikten toen ruim 6.000 demonstranten enkele honderden Pullman wagons vernietigden. Een arbeidsconflict dat in eerste instantie nog op sympathie vanuit het grootste deel van de bevolking kon rekenen was uitgegroeid tot een nationale chaos met negatieve effecten voor alle inwoners. Dit vormde voor President Grover Cleveland de aanleiding om het leger in te zetten om de staking te breken. Veel stakers kwamen daarbij om het leven.
Vanuit de optiek van de president en zijn aanhangers ongetwijfeld een krachtdadig optreden dat lof verdiende zoals ook in de onderstaande passage uit de Leeuwarder Courant van 11 juli 1894.
De afbeelding van de trein op de pijp is waarschijnlijk een verwijzing naar de interventie van de Pullman staking en de pijp zal daarom tussen circa 1894 en 1897 in opdracht van de partij van Cleveland gemaakt zijn. Voor zover bekend is deze pijp in geen van de bekende Goedewaagen catalogi afgebeeld. De pijp heeft het model van de zogenaamde korte izabe pijpen van Goedewaagen (bv modelnummers 169, 308) met een steellengte van circa 13 cm.
Op de steel heeft de pijp de teksten ‘A public office’ en ‘is a public trust’, een motto dat de voornaamste verantwoordelijkheid van een volksvertegenwoordiger onderschrijft ten aanzien van het naleven van de (grond)wet en het publieke doel altijd boven het persoonlijke te stellen.
Pipe of the month december
This month we highlight a relatively little seen pipe that was made by the company Goedewaagen in Gouda during the last decade of the 19th century. The left side of the bowl has been decorated with a man's bust and the text 'Cleveland'. On the right side we see a banner with the text 'Pluribus Unum' and the great seal of the United States of America above a train. The pipe is marked with IWI, a mark that was used by the different Goedewaagen companies between 1867 and 1960.
The great seal shows a bald eagle with it's wings spread wide, above a crest with the stars and stripes of the American flag. In one of it's claws the eagle holds a bundle of arrows, in it's other a laurel twig. (E) Pluribus Unum is the motto of the United States, literally translated meaning 'out of many one'.
Grover Cleveland was the 22nd and 24th president of the United States, his first tem was between 1885 and 1889, and his second between 1893 and 1897. The beginning of the second term coincided with 'the panic of 1893', a period of large economic depression in the United States which had enormous consequences on everybody's daily lives. The stock markets plummeted, many banks and companies went bankrupt and unemployment in several states reached 30 to 40% levels.
One of the larger companies that didn't escape these tough times was the ‘Pullman Palace Car company’ in Chicago, a manufacturer of trains and train wagons.
Due to the bad economic situation the company decided to fire 2.000 employees and additionally cut the wages of all remaining employees by 25% to levels that threatened these people into starvation. Employees that strongly objected and tried to complain were fired on the spot.
On the 11th of May 1894, a large strike erupted which initially was met with great sympathy amongst the general population, and especially amongst railroad workers that supported the Pullman employees by refusing to handle, to mount, dismount Pullman wagons. As a result, the national railway system was highly disrupted and transportation of goods and mail in the country principally came to a halt. The railroads were the principal life lines between the various parts of the country and their ceasing to operate crippled the nations economy even further.
The strike had quickly spread to over 27 states in which approximately 250.000 railroad and factory workers had joined their colleagues from the Pullman company. The chaos and violent riots that took place reached a climax between july 4th and 6th when over 6.000 protesters destroyed several hundreds of Pullman wagons at Chicago station.
A labor conflict which initially could count on broad societal support had spiralled out of control into a national chaos with big negative impact for all Americans. President Cleveland was left with no other means then to deploy the army to suppress the strike. Many strikers were shot, casualties were many.
From the viewpoint of the president and his supporters this was obviously seen as a determined and powerful means to quell the obstruction, as is shown in the newspaper article from the Leeuwarder Courant dated July 11th 1894 (below) which doesn't show any appreciation for the factory workers.
Assuming that the 'Pullman strike intervention' is referenced on this pipe, it was most likely made between 1894 and 1897 and ordered by Cleveland's campaign in support of the president and his policies. The pipe has not been represented in any of the known factory's catalogues, and it's model is of a so called 'Short Izabe' of which Goedewaagen carried several different variations (see for instance model numbers 169, 308 below), with a stem length of approximately 13 cm.
The pipe has the text ‘A public office’ and ‘is a public trust’ on the stem, a popular American motto describing the prime responsibilities of any government representative with regards to living up to the laws and constitution, as well as holding the public purpose and goals above the personal.
Passage uit de Leeuwarder Courant van 11 7 1894 waaruit een duidelijke steun blijkt voor het optreden van Cleveland om de stakingen te onderdrukken
Quote from the newspaper 'Leeuwarden Courant' dated July 11th 1894: 'We hope that president Cleveland will act stronger then he has done sofar. If rifles and guns cannot do the job, cannons should be used. The situation as it is, is not sustainable. America would be nothing more then a large camp of savages that perform fire dances while the enemy is tortured...'
Rechts een pagina uit de 'Catalogus nummer 6' van Goedewaagen met verschillende (korte) Izabe modellen zoals die rond 1880-1900 gevoerd werden. De pijp met president Cleveland is echter niet uit enige catalogus bekend.
(https://www.tabakspijp.nl/archief/archief-catalogi-fabrikanten/nederland/)
Pijpen van voorgaande maanden
